Tasavvuf Kültüründeki İstikamet Anlayışının Psikolojik ve Terapik Etkileri

Öz İstikâmet kavramı, Tasavvuf kültürünün söz ve davranış tutarlılığı kazandırması yönünden en önemli kavramlarından birisidir. Aslında hayatta hal, fiil, zihin, duygu tutarlılığı ve kararlığına sahip olmanın yolu, istikâmet kavramının farkına varmak ve onu tecrübe etmekten geçer. Çünkü istikâmet sahibi olmak, ifrat ve tefrit dediğimiz uçlardan sakınarak denge ve tutarlılığın yakalanması tecrübesidir. Bütün bu yönleriyle hal, fiil, zihin ve duygu kararlılığı, istikrarı ve tutarlılığı olan istikâmet, aynı zamanda aşırı uç tutumlardan kaçarak duygusal ve zihinsel dengeyi yakalamaktır. Bu noktada istikâmet; yemede, içmede, inançta, ibadette, amellerde, hallerde, vakti geçirmede ve bütün yapılan işlerde, ifrat ve terfide kaçmamak ve orta yolu tutmaktır. Bu nedenle özünde duygusal ve zihinsel dengenin olduğu dürüstlüğü, istikrarlı tutumu içerdiği için istikâmet anlayışı, ruh sağlığını gerçekleştirmenin bir ön şartıdır.İstikâmet sahibi insanlar, zihin ve gönül dengesini kurarak onları hayata dair kararlarında güçlü kılan ve yaşam enerjisinin sağlanmasında mutlu eden tedavi edici bir güçle hayata bakarlar. Bu nedenle istikâmet sahibi olmayı başaran insanlar tutarlılık, denge ve bütünlük içerisinde hayata yaklaştıkları için, duygusal çatışmalarını da çözmüş olurlar. Yine onlar, daha önce yaptıkları olumsuz alışkanlıkları ortadan kaldırma kararlılığı içerisinde ruhsal uyumla beraber dürüstlük disipliniyle yaşamı içselleştirirler. Aynı zamanda istikâmet sahibi olmak, kişinin bilişsel tutarlılığı, kendini-gerçekleştirmesi ve kendini aşma tecrübesi üzerinde yardımcı bir unsurdur. İstikâmet anlayışı; ruhsal çatışma ve depresif bozukluklar, davranış bozuklukları ve bağlanma bozuklukları üzerinde de tedavi ve terapi edici bir etkiye sahiptir. #tasavvuf #psikoloji #islamipsikoloji